Meldpunt voor illegale boringen grondwater
Voortaan kunnen burgers illegale booractiviteiten melden via het online Meldpunt boorbedrijven. Het kan gaan over grondwaterwinningen zonder voorafgaande aktename of vergunning, boorbedrijven die zonder erkenning werken of die de voorwaarden opgelegd in de milieuregelgeving niet opvolgen. Het meldpunt is een samenwerking tussen het Departement Omgeving en de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM), die samen instaan voor de verdere afhandeling of doorverwijzing van de ontvangen meldingen.
De recente droge zomers hebben aangetoond dat ook Vlaanderen kwetsbaar is voor watertekorten. Het is dus belangrijk om onze grondwaterreserves goed te beschermen. Overmatig oppompen doet onze grondwatertafels dalen, wat kan leiden tot uitputting van diepe en ondiepe grondwaterlagen. Slecht geïnstalleerde grondwaterputten vormen dan weer een risico op vervuiling van het grondwater, waardoor het onbruikbaar wordt. Onzorgvuldige bemaling bij bouwwerken kan leiden tot zettingsproblemen, …
Enkel erkende boorbedrijven
Om de impact op het grondwater te beperken, zijn er een aantal wettelijke instrumenten. Ten eerste bestaat er voor de niet-huishoudelijke grondwaterwinningen een regelgevend kader via de omgevingsvergunning. Dat kader laat toe te beheren hoeveel er uit elke grondwaterlaag kan worden onttrokken. Een debietmeter is hierbij altijd verplicht. Voor kwetsbare grondwaterlagen worden beperkingen gehanteerd, of zijn er specifieke voorwaarden van kracht. Zo wordt een maximaal afpompingspeil opgelegd of wordt bij bouwwerken meer en meer retourbemaling of hergebruik verplicht. Ten tweede mogen sinds 2017 enkel erkende boorbedrijven grondwaterwinningen aanleggen of buiten gebruik stellen. De erkenning beoogt dat boringen oordeelkundig worden uitgevoerd en dat de putten worden uitgerust of terug opgevuld volgens de code van goede praktijk.
Sensibilisering en controles
Sinds de erkenning werd ingevoerd, heeft de overheid ingezet op informatiesessies voor de sector, maar ook op controles en pv’s voor bedrijven die zich niet aan de regels houden. Dat heeft al vruchten afgeworpen, want het aantal gerapporteerde boringen en grondwaterwinningen is opmerkelijk gestegen. Toch gebeuren er nog steeds illegale boringen. Het meldpunt heeft dan ook tot doel om efficiënter te kunnen ingrijpen bij flagrante overtredingen die anders letterlijk en figuurlijk onder het maaiveld zouden blijven.
Het meldpunt past in een rij initiatieven om illegale boringen aan te pakken en is ook een onderdeel van het actieplan van minister van Omgeving Zuhal Demir om strenger op te treden tegen malafide boorbedrijven. Daarnaast wordt verder aandacht geschonken aan bewustmaking bij de verschillende actoren (boorbedrijven, exploitanten, bouwheren,…) via opleidingen en toelichtingen. Recent sloegen de Vlaamse overheid en de bouwsector de handen in elkaar rond handhavingsbevordering of compliance promotion bij bronbemalingen.