Boom Formatie
Deze pagina moet gelezen worden in de context van de pagina rond het 'geologisch paspoort van de Vlaamse ondergrond'.
Data op deze pagina worden aangevuld wanneer binnen dit project nieuwe analyses uitgevoerd worden. Op DOV en in de literatuur zijn ook nog veel andere data te vinden die niet op deze pagina verwerkt zijn.
Formele stratigrafische definitie - Nationale Stratigrafische Commissie
Referentiesecties
Boringen
Tijdelijke ontsluitingen
Data
Van de Boom Formatie werden voorlopig slechts vier stalen genomen voor korrelgrootte, waarvan twee ongedifferentieerd en twee stalen van het Lid van Terhagen (Figuur 1). De ongedifferentieerde stalen zijn afkomstig uit boringen in de Waaslandhaven terwijl de stalen van het Terhagen lid afkomstig zijn van de Roelants groeve in Lubbeek. De Boom Formatie bevat klei waarin siltige laagjes, organisch materiaal en kalkgehalte varieert volgens Milankovitch cycli (Vandenberghe et al., 2014).
De geanalyseerde ongedifferentieerde stalen bevatten klei met een mediane korrelgrootte 20 ± 1 µm en d10 < 2 µm, en een siltige mode van 44 ± 3 µm (Tabel 1). Van de twee stalen van het Terhagen Lid is één staal zeer gelijkaardig aan de voorgenoemde, maar het andere staal wijkt sterk af met een mediane korrelgrootte van 84 µm en een mode van 116 µm, wat wijst op fijn zand i.p.v. siltige klei (Figuur 1). Dit afwijkende staal werd genomen bij de grens met het onderliggende Berg Zand.
Op basis van één geanalyseerd staal is het organisch koolstofgehalte eerder hoog (1.1 %). Het anorganisch koolstofgehalte van het geanalyseerde staal is verwaarloosbaar.
Sleutelreferenties
Abels, H.A., Van Simaeys, S., Hilgen, F.J., De Man, E. & Vandenberghe, N., 2007. Obliquity-dominated glacio-eustatic sea level change in the early Oligocene: evidence from the shallow marine siliciclastic Rupelian stratotype (Boom Formation, Belgium). Terra Nova, 19, 65-73.
Batjes D.A.J., 1958. Foraminifera of the Oligocene of Belgium. Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen, Verhandeling Nr 143 (188 p 13 platen).
Baut, J.-P. & Génault, B. , 1999. Les Elasmobranches des Sables de Kerniel (Rupélien), à Gellik, Nord Est de la Belgique. Memoirs of the Geological Survey of Belgium N° 45 , 61p.
Bor T.J., Cadée, M.C., Janssen, A.W., 1980. Een Noord-Zuidprofiel door Oligocene Afzettingen in de gemeenten Stevoort, Kozen en Sint-Truiden (België, provincie Limburg). Mededelingen van de Werkgroep voor Tertiaire en Kwartaire Geologie, 17, 11-40.
Buffel, P., Vandenberghe, N., Vackier, M., 2009. Toelichtingen bij de Geologische kaart van België , Vlaams Gewest kaartblad 23 Mechelen 1:50 000. Belgische Geologische Dienst en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie, Brussel, 57p
Cadee, M.C., Van Hinsbergh, V.W.M., Janssens, A.W., 1976. Een profiel door Tertiaire en Kwartaire afzettingen tussen Tongeren en Waltwilder (België, provincie Limburg). Mededelingen Werkgroep Tertiair en Kwartaire Geologie, 13 (2), 35-58.
Claes, S., Frederickx, E., & Gullentops, F. , 2001. Toelichtingen bij de geologische kaart van België, Vlaams Gewest: kaartblad 34, Tongeren [1/50 000]. Belgische Geologische Dienst en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie, Brussel 55p.
Claes, S. & Gullentops, F. , 2001. Toelichtingen bij de geologische kaart van België, Vlaams Gewest: kaartblad 33, Sint-Truiden [1/50 000]. Belgische Geologische Dienst en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie, Brussel 67p.
De Craen, M., 1998. The formation of septarian carbonate concretions in organic-rich argillaceous sediments. Doctoral thesis, Geology KU Leuven, Belgium.
De Koninck, L.G. 1837 - Description des coquilles fossiles de l’argile de Basele, Boom, Schelle, etc. Nouv. Mém. de l’Acad. roy. Belgique., t. XI, p.37.
De Man, E., 2006. Benthic Foraminifera biofacies analysis and stable isotopes of the middle Eocene to Oligocene successions of the southern North Sea Basin : tools for stratigraphy and for reconstruction of extreme climate changes. Doctoral Thesis Geology, K.U. Leuven , Belgium , 375p.
De Man E., Van Simaeys S., Vandenberghe N., Harris W.B. & Wampler J.M. (2010) On the nature and chronostratigraphic position of the Rupelian and Chattian stratotypes in the southern North Sea basin. International Union of Geological Sciences, Episodes, 33/1 :3-14.
Frederickx, L., 2019. An advanced mineralogical study of the clay mineral fractions of the Boom Clay. Doctoral thesis, Geology, Faculty of Sciences, KU Leuven 237p.
Glibert, M. 1955 - Quelques espèces nouvelles ou mal connu de l’Oligocène moyen et supérieur de la Belgique. Bull. Inst. roy. Sc. Nat. Belgique, t. XXXI, nr. 86.
Glibert, M. 1957 - Pélécypodes et gastropodes du Rupélien supérieur et du Chattien de la Belgique. Mém. Inst. roy. Sc. Nat. Belgique, nr. 137.
Glibert, M. & de Heinzelin, J. 1954 - L’Oligocène inférieur belge. Volume Jubilaire Victor Van Straelen, tome I, Bruxelles.
Gulinck, M., 1965. Le passage du Bartonien au Rupélien dans la région Boom-Malines. Bull. Soc. belge Géol., 74, 115-119.
Gulinck, M. ,1969. I. Coupe géologique des terrains traversés au sondage de Kallo et profil géologique passant par Woensdrecht-Kallo-Halle . Mém. Expl. Cartes Geologiques et Minières de la Belgique n°11 : 3-7.
Gulinck, M., 1975. Profielen van de Tertiaire dekterreinen in N.O. België. Archives Geological survey Gulinck MG/75/338. https://collections.naturalsciences.be/ssh-geology-archives/profilesboreholes/Varia%20profiles%20boreholes/mg/mg-75-338-profielen-van-de-tertiaire-dekterreinen-in-no-belgie.jpg
Gullentops, F., 1963. Etude de divers facies quaternaires et tertiaires dans le Nord et l’Est de la Belgique. Excursion O-P . 6e Congres International de Sédimentologie, Belgique et Pays-Bas 1963, 20 p.
Gullentops, 1988. 4.3. Pellenberg in: Herbosch, A. (ed) IAS 9th European Regional Meeting Excursion Guidebook Leuven-Belgium Sept 1988, Published by Ministry of Economic Affairs Belgian Geological Survey p 242-246.
Halet, F., 1936. La géologie de la vallée du Rupel entre Willebroeck et Boom. Le Néogène et l’Oligocène entre Hasselt et Genck. Bull. Soc. belge Géol., 46.p 190-199,pl III & IV.
Janssen, A.W., 1981. Molluskenfauna’s en de stratigrafie van Oligocene afzettingen in een tweetal kleigroeven te Sint-Niklaas, provincie Oost-Vlaanderen, België. Ann. Kon. Oudheidkundige Kring van het Land van Waas, deel 84, afl. 2, 9-39.
Lagrou, D., Vandenberghe, N., Van Simaeys, S., Hus, J., 2004. Magnetostratigraphy and rock magmatism of the Boom Clay (Rupelian stratotype) in Belgium. Netherlands Journal of Geosciences/Geologie en Mijnbouw 83 (3): 209-225.
Maréchal, R. , 1993. A new lithostratigraphic scale for the Palaeogene of Belgium. Bulletin Société belge de Géologie T 102 (1-2) : 215-229.
Marquet, R. & Herman, J. , 2012. Reinvestigation of the invertebrate fauna of the Boom Clay Formation and the Ruisbroek Sand Member (Oligocene, Rupelian) of Belgium, with the description of a new lithostratigraphic unit : the Sint Niklaas Phosphorite Bed. Cainozoic Research 9 (1) pp 101-120, June 2012.
Matthijs, J., 1999. Toelichtingen bij de geologische kaart van België, Vlaams Gewest: kaartblad 25, Hasselt [1:50 000]. Belgische Geologische Dienst en Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Afdeling Natuurlijke Rijkdommen en Energie, Brussel , 104 p.
Mertens, J. & Wouters, L., 2003. 3D Model of the Boom Clay around the HADES-URF. Report NIROND 2003-02 .
Nationale Commissies voor Stratigrafie. Commissie Tertiair, 1988 . Voorstel Lithostratigrafische Indeling van het Paleogeen. 208 p, 11 figuren, 1 tabel (Marechal, R voorzitter & Laga, P. secretaris, eds).
Neerdael, B., Vandenberghe, N., Bonne, A., Fierens, E., Laga, P., Manfroy, P. , 1981. Utilisation des diagraphies dans la détermination des caractéristiques lithologiques dans l’argile de Boom et leur intérêt pour les corrélations dans l’argile. Réunion de travail sur le choix des sites des dépôts de déchets radioactifs dans des formations géologiques : OCDE/AEN, Paris 19-22 Mai 1981 p.133-149.
Schiltz, M., Vandenberghe, N., Gullentops, F., 1993. Toelichtingen bij de Geologische Kaart 23 Aarschot 1:50 000. Belgische Geologische Dienst en Ministerie Vlaamse Gemeenschap, Bestuur Natuurlijke Rijkdommen en Energie , Brussel 33p.
Speijer R.P., Pälike, H., Hollis, C.J., Hooker, J.J., Ogg J.G. ,2020. The Paleogene Period. in: Felix M. Gradstein, James G. Ogg, Mark D. Schmitz and Gabi M. Ogg. , The Geological Time Scale 2020, Elsevier BV p 1087-1140.
Van Boven, A., 1998. Evaluatie van de Carlo-Erba CHNS –analysator met toepassing op de Boomse Klei. licentiaatsverhandeling K.U. Leuven ,geologie, 107p.
Vandenberghe, N. 1974 - Een sedimentologische studie van de Boomse klei. Doctorale verhandeling, K.U.Leuven.
Vandenberghe, N. , 1978. Sedimentology of the Boom clay (Rupelian) in Belgium. Verhand. Kon. Acad. België, Klasse der Wetenschappen, jg. XL, 1978, nr. 147, 137 p.
Vandenberghe, N. , 1980. L’argile de Boom dans le pays de Waas et la vallée du Rupel-Oligocène Moyen in Robaszynski,F & Dupuis, C. , Belgique Guides Géologiques Régionaux, Masson p 161-164.
Vandenberghe, N., 2017. Tectonic and climatic signals in the Oligocene sediments of the Southern North-Sea Basin (Ernest Van den Broeck medallist lecture 2016)», Geologica Belgica Volume 20 (2017), number 3-4, 105-123 URL : https://popups.uliege.be/1374-8505/index.php?id=5764.
Vandenberghe, N. & Van Echelpoel, E., 1987. Field guide to the Rupelian stratotype. Bulletin Société belge de Géologie t 96, 4 p 325-337.
Vandenberghe, N. & Wouters, L., 2011. Rupel Group. National Stratigraphic commission. https://ncs.naturalsciences.be/paleogene-neogene/21124-boeretang-member
Vandenberghe, N., & Mertens, J., 2013. Differentiating between tectonic and eustasy signals in the Rupelian Boom Clay cycles ( Southern North Sea Basin). Newsletter on Stratigraphy, 46/3, 319-337
Vandenberghe, N., Laga, P., Steurbaut, E., Hardenbol, J. & Vail, P., 1998. Tertiary Sequence stratigraphy at the southern border of the North Sea Basin in Belgium, in: De Graciansky, P.C., Hardenbol, J., Jacquin, T., Vail, P.R. & Farley, M.B., Mesozoic-Cenozoic Sequence Stratigraphy of European Basins, SEPM Special Publication 60, 119-154.
Vandenberghe N., Hager H., van den Bosch M., Verstraelen A., Leroi S., Steurbaut E., Prüfert J., & Laga P. (2001) Stratigraphical Correlation by calibrated well logs in the Rupel Group between North Belgium, the Lower-Rhine area in Germany and Southern Limburg and the achterhoek, in The Netherlands: Aardkundige Mededelingen, 11, 69-84, University Press Leuven.
Vandenberghe N., Herman J. & Steurbaut E. (2002) Detailed Analysis of the Rupelian Ru-1 Transgressive Surface in the Type Area (Belgium). In: Gürs K. (ed) Northern European Cenozoic stratigraphy; Proc. 8th Biann. Meet. RCNNS/RCNPS. Landesamt für Natur und Umwelt des Landes Schleswig-Holstein. Flintbek 2002: 67-83 ISBN 3-923339-87-9.
Vandenberghe, N., Van Simaeys, S., De Man, E., Steurbaut, E., 2003b. Field Guide to the Rupelian Stratotype. Symposium on the Paleogene. 25-30 August 2003, Leuven, Belgium 43p and figures. Geology, KU Leuven, Belgium .
Vandenberghe N., Van Simaeys S., Steurbaut E., Jagt J.W.M. & Felder P.J. (2004) Stratigraphic architecture of the Upper Cretaceous and Cenozoic along the southern border of the North Sea Basin in Belgium: Netherlands Journal of Geosciences, 83, 155-171.
Vandenberghe, N., Hilgen, F.J., Speijer, R.P. with contributions from Ogg, J.G., Gradstein, F.M., Hammer, O., Hollis, C.J. and J.J. Hooker, 2012. The Paleogene Period in : Gradstein, F.M., Ogg, J.G., Schmitz, M.D., Ogg, G.M., (eds) The Geological Time Scale 2012 Chapter 28, 855-921, Elsevier.
Vandenberghe, N., De Craen, M. & Wouters, L., 2014. The Boom Clay geology: from sedimentation to present-day occurrence. A review. Royal Belgian Institute of Natural Sciences. Memoirs of the Geological Survey of Belgium N.60. 76p. ISSN 0408-9510.
Vandenberghe, N., Wouters, L., Pinna, G., Abels, H., 2022. At last : a regular pattern in the carbonate content of the Boom Clay. 8 th International Conference on clays in natural and engineered barriers for radioactive waste confinement, 13-16 June 2022 Nancy, France , Topic Geology, Hydrogeology and hydro-geochemistry Clay 00467.
Van Echelpoel, E., 1991. Kwantitatieve cyclostratigrafie van de Formatie van Boom (Rupeliaan, België). De methodologie van het onderzoek van sedimentaire cycli via Walshanalyse. Doctoraatsverhandeling, KU Leuven, 163 p.
Van Simaeys, S., 2004. Stratigraphic and Paleoenvironmental Analysis of the Rupelian and Chattian in their type regions : implications for Global Oligocene Chronostratigraphy. Doctoral thesis Geology K.U. Leuven 201p.
Van Simaeys, S. & Vandenberghe, N., 2006. – Rupelian. Geologica Belgica 9/1-2:95-101. Van Simaeys, S., Munsterman, D., Brinkhuis, H., 2005. Oligocene dinoflagellate cyst biostratigraphy of the southern North Sea Basin. Review of Palaeobotany and Palynology 134 : 105-128.
Welkenhuysen, K., De Ceukelaire, M., 2009. Tertiair lithostratigrafische interpretatie op basis van geofysische boorgatmetingen van de boringen van meetnet 1 VMM-afdeling water, uitgevoerd in 2005- 2006. Geological Survey of Belgium Professional Paper 306 .
Welkenhuysen, K., Vancampenhout, P. & De Ceukelaire, M., 2011. Quasi-3D model van de Formatie van Maldegem, de Groep van Tongeren en de Groep van Rupel. Geological Survey of Belgium Professional Paper 2011/3 (310), 46p.
Zeelmaekers, E., 2011. Computerized qualitative and quantitative clay mineralogy. Introduction and application to known geological cases. Unpublished Ph.D. thesis. K.U. Leuven, Belgium, 397 p.
Zeelmaekers, E., Honty, M., Derkowski, A., Środoń, J., De Craen, M., Vandenberghe, N., Adriaens, R., Ufer, K. & Wouters, L., 2015. Qualitative and quantitative mineralogical composition of the Rupelian Boom Clay in Belgium. Clay Minerals, 50, 249-272.